Tien voorbeelden van duurzaamheidspraktijken in Zeeland.
Internationaal literatuuronderzoek in combinatie met diepte-interviews met zelfstandige Zeeuwse ondernemers uit de toeristische industrie hebben tien zogenaamde duurzaamheidspraktijken aan het licht gebracht. Door deze praktijken te integreren binnen zijn bedrijfsmodel, kan een onderneming snel en effectief, naast financiële winst, meerwaarde creëren voor mens en milieu.
De focus op de ene of de andere duurzaamheidspraktijk hangt in ruime mate samen met de aard van de onderneming en de persoonlijke voorkeur en ambitie van de ondernemer. Vaak komt binnen eenzelfde onderneming meer dan een praktijk aan bod. Uit analyse van de diepte-interviews blijkt dat de meeste ondernemers duurzaamheidspraktijken in eerste instantie toepassen binnen de grenzen van hun onderneming. Duurzaamheidspraktijken op basis van nieuwe samenwerkingsvormen met voorheen onbetrokken stakeholders is een proces van de lange adem, maar biedt zicht op nog meer waardecreatie, zowel vanuit economisch perspectief als op sociaal en ecologisch vlak.
1. Maximaliseer de materiaalproductiviteit en energie-efficiëntie
Bij deze duurzaamheidspraktijk streeft de ondernemer ernaar om overbodige materialen uit het bedrijfsproces te schrappen, de creatie van afval en vervuiling terug te dringen en zo zuinig mogelijk om te gaan met de opgewekte of aangekochte energie. Voorbeelden zijn het weren van plastic monoverpakkingen, het minimaliseren van transportbewegingen, het gebruik van aanwezigheidssensoren, en gebruiksvoorwerpen zo vaak mogelijk repareren.
In de video 'Materiaalproductiviteit en energie-efficiëntie' (zie hieronder of via deze link) vertellen drie Zeeuwse ondernemers hoe zij deze praktijk binnen hun bedrijfsmodel integreren.
2. Creëer waarde uit afval
Bij deze duurzaamheidspraktijk streeft de ondernemer ernaar om het residu van bepaalde bedrijfsprocessen aan te wenden als input voor andere. Voorbeelden zijn het gebruik van koffiedrab als voedingsbodem voor de teelt van oesterzwammen, opvang en hergebruik van de restwarmte uit sauna’s en het zuiveren van huishoudelijk afvalwater om nabij gelegen akkers te bevloeien in tijden van droogte.
In de video 'Creëer waarde uit afval' (zie hieronder of via deze link) vertellen vier Zeeuwse ondernemers hoe zij deze duurzaamheidspraktijk binnen hun bedrijfsmodel integreren.
3. Zet in op hernieuwbare energie en natuurlijke processen
Hierbij streeft de ondernemer ernaar om energie uit duurzame energiebronnen te winnen en om natuurlijke, biologische processen aan te wenden voor de verwerking van ongewenste nevenproducten. Voorbeelden zijn de installatie van zonnepanelen, zonneboilers en warmtepompen, en de verwerking van stikstof in huishoudelijk afvalwater door er zuurstof aan te onttrekken, waardoor de aanwezige bacteriën meer stikstof en minder zuurstof als voedingsstof gaan opnemen.
In de video 'Hernieuwbare energie en natuurlijke processen' (zie hieronder en via deze link) vertellen vier Zeeuwse ondernemers hoe zij dit binnen hun bedrijfsmodel integreren.
4. Neem een rentmeesterschapsrol aan
De ondernemer streeft ernaar om via zijn onderneming bij te dragen aan de gezondheid en welzijn van alle betrokkenen: toeleveranciers, personeel, klanten en omwonenden. Voorbeelden zijn het verrijken van de biodiversiteit, het zorgvuldig monitoren van het draagvlak voor de eigen activiteiten bij de buurtbewoners, het aanmoedigen van circulaire bouwprojecten en het optreden als ambassadeur voor acties als Nederland Schoon.
In de video 'Rentmeesterschapsrol' (zie hieronder of via deze link) vertellen drie Zeeuwse ondernemers hoe zij dit in hun bedrijfsmodel integreren.
5. Moedig consuminderen aan
Ondernemers proberen hierbij om klanten en andere stakeholders te begeleiden in het terugdringen van hun consumptie en de bijhorende productie van goederen en diensten in het algemeen en van drinkwater en energie in het bijzonder. Voorbeelden zijn een heldere inzage in het individuele elektriciteitsverbruik, afstemming met de klant over het wassen van beddengoed en een display in de douche dat het waterverbruik in beeld brengt.
In de video 'Moedig consuminderen aan' (zie hieronder of via deze link) vertellen drie Zeeuwse ondernemers hierover.
6. Duurzame en lokaal geproduceerde voeding
Lokaal geproduceerde, biologische spijzen en dranken aanbieden en dierlijke ingrediënten vervangen door plantaardige alternatieven. Dat is wat deze duurzaamheidspraktijk inhoudt. Voorbeelden zijn kruiden en groenten uit een voedselbos in de nabije omgeving, inkopen bij lokale biowinkels en menukaarten op basis van streekproducten.
In de video 'Lokale en duurzame voeding' (zie hieronder of via deze link) vertellen vier Zeeuwse ondernemers hoe zij hiermee bezig zijn.
7. Stel bedrijfsterreinen en -middelen open voor de gemeenschap
Bij deze duurzaamheidspraktijk streeft de ondernemer ernaar om de bedrijfsterreinen en bijhorende infrastructuur open te stellen ter ondersteuning van de natuurlijke omgeving en het gemeenschapsleven. Voorbeelden zijn wandelroutes voor buurtbewoners, open jazzsessies voor lokale artiesten, schoolactiviteiten en benefietevenementen.
In de video 'Stel bedrijfsterreinen en -middelen open' (zie hieronder of via deze link) vertellen vier Zeeuwse ondernemers hoe zij dit in hun bedrijfsmodel integreren.
8. Streef naar inclusieve waardecreatie
Deze praktijk gaat erom dat ondernemers naast de economische waarde van commerciële transacties streven naar het creëren van waarde door kennis en productiemiddelen te delen en het invullen van behoeften van stakeholders die minder vermogend of onderlegd zijn. Voorbeelden: educatieve spellen voor kinderen, open kennisplatformen, aandacht voor het verhaal achter mens, dier en product, en culturele activiteiten.
In de video 'Inclusieve waardecreatie' (zie hieronder of via deze link) vertellen vier Zeeuwse ondernemers hoe zij hiermee bezig zijn.
9. Bescherm het authentieke landschap
In lijn met deze duurzaamheidspraktijk ontwikkelt de ondernemer bedrijfsactiviteiten en -processen binnen de grenzen van de natuurlijke omgeving. Voorbeelden zijn het vermijden van lichtvervuiling en nachtlawaai, het behouden en stimuleren van de oorspronkelijke vegetatie, en ontharden van kampeerterreinen en parkeerplaatsen.
In de video 'Bescherm het authentieke landschap' (zie hieronder of via deze link) vertellen vier Zeeuwse ondernemers hoe zij dit doen.
10. Ontwikkel duurzame oplossingen die zich makkelijk laten opschalen
Hierbij streven ondernemers ernaar om duurzame oplossingen zodanig te ontwerpen dat zij gemakkelijk uitgebreid en geïmplementeerd kunnen worden op andere locaties of tijdstippen. Voorbeelden zijn het delen van productontwerpen met toeleveranciers en andere bedrijven, het multifunctioneel ontwerp van nieuwe ruimtes en het voorzien van afwateringssystemen die toekomstige scheiding van verschillende afvalwaterstromen mogelijk maken.
In de video 'Ontwikkeling duurzame oplossingen' (zie hieronder of via deze link) vertellen drie Zeeuwse ondernemers hoe zij deze praktijk in hun bedrijfsmodel integreren.
