Circulair ondernemerschap is van groot belang in de toeristische sector, waar de wensen van gasten snel veranderen en drukke periodes extra belasting op beschikbare bronnen leggen. Het Interreg 2 Zeeën project FACET heeft drie jaar lang circulair ondernemerschap in de toeristische sector gestimuleerd.
In het project zijn ondernemers gestimuleerd om circulaire oplossingen toe te passen binnen hun bedrijf, zodat er nieuwe duurzame verdienmodellen ontstaan. Met een sterk consortium van projectpartners uit België, Nederland, Frankrijk en Engeland is geëxperimenteerd met circulaire toepassingen op het gebied van accommodaties, afvalreductie, verpakkingen, energie, water en gezamenlijke inkoop.
Circulair ondernemen is een duurzame manier van ondernemen die gericht is op het minimaliseren van verspilling en het creëren van meerwaarde. In een circulaire economie worden grondstoffen optimaal benut en materialen hergebruikt om de ecologische voetafdruk, de impact, van een bedrijf te verkleinen. Het is dus veel meer dan recyclen. Een voorbeeld is het moderniseren van producten, hergebruiken of vooraf nagaan of je een product of materiaal echt nodig hebt.
De rol van de HZ
Vanuit HZ University of Applied Sciences zijn HZ Kenniscentrum Ondernemen en Innoveren (KCOI), het lectoraat Biobased Bouwen en HZ Kenniscentrum Kusttoerisme betrokken .
De twee kenniscentra hebben onder andere onderzoek gedaan naar duurzame bedrijfsmodellen. Zo hebben zij in samenwerking met de andere partners uit literatuurstudie algemene modellen ontwikkeld voor waardeketens, gezamenlijke inkoop en samenwerkingsverbanden in de circulaire economie. Ook zijn er drie whitepapers ontwikkeld toegespitst op overheden met informatie hoe zij ondernemers kunnen faciliteren in de transitie naar een circulaire economie.
Het lectoraat heeft een circulaire accommodatie gerealiseerd (living lab) in Middelburg om de toepassing van circulaire technieken en materialen te tonen. Het gaat om een accommodatie met de functie wonen en verblijf (meetings, vergaderingen).
Meer weten over de rol van de HZ en de gerealiseerde projecten? Bekijk de video hieronder.
Projectresultaten
Om de mogelijkheden van biobased materialen te tonen binnen het project is in samenwerking met studenten, toeristische ondernemers en andere belanghebbenden (bijvoorbeeld architecten en aannemers) in Middelburg op het terrein van Rothuizen Architecten een biocirculaire accommodatie gerealiseerd. "Van alle bouwmaterialen is wereldwijd momenteel 2,0 procent biobased. Daarvan is verreweg het meeste, zo’n 1,9 procent, hout. De 0,1 procent die overblijft, zijn we de producten die we met deze accommodatie willen laten zien", zegt Maarten de Hollander, docent Bouwkunde en onderzoeker bij het lectoraat Biobased Bouwen.
Het Biobased Beleven-gebouw is een bijzondere blikvanger op het siloterrein aan de Kleverkerkseweg in Middelburg. Het twee verdiepingen tellende gebouw is in november 2022 officieel geopend, maar dat betekent niet dat het klaar is. “Dit is een living lab. We blijven het ontwikkelen. Hier moet je zien wat er allemaal mogelijk is met biobased materialen."
Literatuur en onderzoek
Tijdens het internationale project is circulariteit in toerisme onderzocht. Het resultaat?
· Drie white papers om ondernemers, financiële belanghebbenden en lokale overheden te helpen om te starten met circulariteit of circulair ondernemerschap te stimuleren;
· Een actieplan voor het bouwen van gemeenschappen in de circulaire economie;
· Modellen voor waardeketens en gezamenlijke inkoop.
Meerdere kleine pilots
Het FACET-project heeft in totaal vijf pilots uitgevoerd om circulaire oplossingen voor de sector te demonstreren. Ook zijn 30 ondernemers uit Nederland en België geholpen bij het invoeren van circulaire oplossingen in hun bedrijf. Daarnaast heeft het project drie whitepapers ontwikkeld om circulariteit te stimuleren en zijn er tips, tools en best practices verzameld om ondernemers te inspireren. Tenslotte is er een aanbeveling gemaakt voor een meer circulaire toekomst. Hierbij is gekeken naar het volledige toeristische ecosysteem.
Bewustwording van bedrijven in de toeristische sector over circulaire economie, nieuwe verdienmodellen en andere samenwerkingsvormen zijn belangrijke aandachtspunten geweest binnen het project. Daarom is opgedanekennis zowel regionaal als internationaal gedeeld en uitgewisseld op o.a. de FACET wikipagina.
Interreg 2 Zeeën
FACET werd gefinancierd via het programma Interreg 2 Zeeën. Het is een Europees territoriaal samenwerkingsprogramma voor Engeland, Frankrijk, Nederland en België. Het programma is medegefinancierd door het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO). De doelstelling is het ontwikkelen van een innovatief, kennis- en onderzoeksgebaseerd, duurzaam en inclusief 2 Zeeën-gebied, waar natuurlijke hulpbronnen worden beschermd en de groene economie wordt bevorderd.
