Een goed werkend riool is van levensbelang, maar hoe zorg je er als kleine gemeente voor dat het beheer niet onnodig veel moeite en geld kost? De lectoraten Assetmanagement en Data Science van de HZ , het samenwerkingsverband SAZ+ (dat bestaat uit Waterschap Scheldestromen, Evides Waterbedrijf en de dertien Zeeuwse gemeenten) hebben een systeem gemaakt waarmee ze het rioolbeheer voor kleine gemeenten eenvoudiger, efficiënter en effectiever maken.
In Nederland ligt er zo’n honderdduizend kilometer aan riolering met een totale vervangingswaarde van ongeveer zestig miljard euro. Een fors deel is aan het einde van zijn levensduur. Gemeenten en het waterschap zijn verantwoordelijk voor het beheer. De meeste rioolbeheerders werken tot nu toe op basis van kennis en expertise in hun vakgebied. Elk jaar is er een ander deel van de stelsels in de dertien Zeeuwse gemeenten aan de beurt voor onderhoud. Een grote gemeente als Rotterdam werkt al jaren risicogestuurd. Hierbij wordt er van uitgegaan dat je altijd op het riool kunt rekenen en alleen onderhoud wordt gepleegd als het echt nodig is. Dit scheelt onnodig werk en kosten. Zo’n risicogestuurde manier van werken is lastig voor kleine gemeenten, waar vaak één of twee mensen verantwoordelijk zijn voor het rioolbeheer. Zij kunnen zich niet enkel focussen op rioolbeheer omdat zij ook verantwoordelijk zijn voor andere taken van de gemeente.
Raamwerk en toolbox
Uit een enquête onder Zeeuwse rioolbeheerders van een paar jaar geleden bleek dat ook zij zo snel mogelijk risicogestuurd willen gaan beheren. Dat is met Riobase een stap dichterbij gekomen. De partners in het project hebben samen een raamwerk en een toolbox met instrumenten en technieken gemaakt waardoor kleinere gemeenten ook op basis van risico’s en data hun rioolstelsels kunnen beheren.
Eenduidig werken
Onderzoekers van de HZ-lectoraten Assetmanagement en Data Science hebben dit systeem gemaakt. Zij zijn in eerste instantie met beheerders van de gemeenten Reimerswaal en Veere in gesprek gegaan. Dat leidde tot een eerste versie van het systeem. Daarna testten ze de eerste versie van het systeem in Sluis en Vlissingen en brachten kleine verbeteringen aan. Deze versie kan worden uitgerold naar andere gemeenten. “We kunnen nu eenduidig en op basis van objectieve informatie afwegingen maken over ons rioolbeheer”, zegt rioolbeheerder Ferry Kramer van de gemeente Vlissingen. “Op termijn kunnen we op een eenduidige manier werken. Daar doen we dan ons voordeel mee.” Zijn Reimerswaalse collega Jacob Jan Sinke zegt dat het de gemeenten ook geld gaat besparen. “Door Riobase weet ik als ik tien leidingen heb wat de consequenties zijn als ik er eentje aanpak en negen andere niet. Ik verwacht dan ook dat we dit systeem gaan inbedden.”
Het project Riobase is hiervan een voorbeeld en mede mogelijk gemaakt door een RAAK-subsidie van Regieorgaan SIA.
