Staat jouw kind voor een belangrijke studiekeuze? Dan wil je hem of haar zo goed mogelijk ondersteunen. Alleen al door jouw levenservaring weet je al veel meer dan dat jouw kind kan weten. Het liefst wil je hem of haar behoeden voor foute keuzes en al jouw inzichten meegeven. Maar hoe zorg je ervoor dat je jouw keuze niet opdringt en je kind zelf leert kiezen? In deze blog laten we je de 5 stappen zien die iedereen doorloopt om tot een bepaalde keuze te komen en hoe jij je kind kan leren te kiezen.
Online voorlichting: helpen kiezen voor ouders
Bekijk de webinar met tips van onze studiekeuzeadviseur
Inzicht in een keuzeproces
Wanneer we een keuze maken, dan doorlopen we allemaal dezelfde soort stappen. Inzicht in hoe je een keuze maakt, geeft vaak al wat meer rust of maakt duidelijk waar er actie nodig is als het niet lukt om een keuze te maken.
- Bewustwording van het probleem
De eerste stap begint bij het bewust worden van een bepaald probleem of behoefte. Je kind is bijna klaar met school en dan rijst de vraag: wat gaat hij of zij daarna doen? Pas wanneer iemand zich hiervan bewust is, kan het keuzeproces beginnen. Als ouder kun je je kind hierbij helpen. Bijvoorbeeld door subtiel te benoemen dat als je kind het diploma gehaald heeft, er nog geen plan of idee is voor een vervolg. Plant een zaadje, waardoor je kind ziet dat de wereld openligt nadat het diploma behaald is. - Verkennen van de opties
Na bewustwording begint de oriëntatie of verkenning van welke opties er zijn. Jullie kunnen beginnen met een ‘zelfonderzoek’: wat kan je kind goed van nature? Welke vakken vindt hij of zij leuk om te doen? Als ouder ken je je kind als geen ander, dus je kunt hem of haar hier goed bij helpen. Stel vooral open vragen en vul geen antwoorden in. Blik ook eens terug naar de kindertijd. Waarmee speelde je kind het liefst? Speelde hij of zij graag samen of liever alleen? Welke rol in een groep pakt je kind? Het maken van een studiekeuzetest biedt soms ook goede inzichten. En lukt het niet om scherp te krijgen wat je kind wil? Dan kan een coach wellicht helpen. - Onderzoeken van het aanbod
Naast het ‘zelfonderzoek’ is ook een onderzoek naar het aanbod nodig. In het geval van een studiekeuze is het goed om te kijken welke scholen geschikt zijn en welke opleidingen er aangeboden worden. De keuze is reuze en het aanbod aan opleidingen is bijna een soort jungle. Goede research is essentieel. Bijna alle scholen delen veel informatie via de website en organiseren open dagen. Vraag of stimuleer je kind om zijn of haar mogelijkheden te verkennen en laat hem of haar weten dat sfeer proeven van een school al helpt. Als je er eenmaal bent, het gebouw gezien hebt, docenten en studenten gesproken hebt, dan voel je al aan of iets bij je past. - Overwegen van de opties
Is het gelukt om samen veel informatie te verzamelen? Dan volgt de volgende stap: het overwegen van de opties. Probeer samen met je kind alles op een rij te zetten. Misschien is er extra verkenning nodig. Vaak biedt een opleiding een meeloopdag of ervaringsdag aan, zodat je extra verdiepende informatie kan krijgen. Of als jullie vraagtekens hebben bij wat je met een opleiding kan worden, kijk eens of er iemand in jullie netwerk zo’n baan heeft en of je die kan spreken. - Een keuze maken
En dan komen jullie tot een keuze. Soms is er veel informatie beschikbaar. Dan is het doorgaans goed om de keuze even te laten ‘rusten’. Onbewust verwerken je hersenen alle informatie en dan kan het zo zijn dat je kind met de tijd steeds scherper een beeld voor ogen krijgt wat hij of zij wil gaan doen.
Wat als het niet goed lukt?
Loopt het keuzeproces niet goed? Probeer te achterhalen hoe het komt en bij welke stap het proces stagneert. Stel open vragen op rustige momenten waarbij je samen iets doet. Bijvoorbeeld tijdens een autoritje of de afwas. Of maak een wandeling.
Wat je vooral niet moet doen is je kind pushen een bepaalde keuze te maken die jij graag zou zien. Of je eigen droom projecteren op je kind. Daar krijgt jouw kind alleen maar last van en kan daardoor geen goede keuze maken.
Geef het tijd en aandacht
Deze vijf stappen van het keuzeproces geven je hopelijk wat meer inzicht in hoe zo’n je zo’n belangrijke keuze maakt. Iedereen maakt dit door en uiteindelijk vindt iedereen zijn weg. Geef het in elk geval tijd en aandacht.