HZ University of Applied Sciences heeft haar eerste onderzoeksvisie. “De stap van een hogeschool naar een kennisinstituut is best een moeilijke. We hebben al heel veel gedaan, maar met deze visie kunnen we echt stappen zetten”, zegt leading lector Jasper van Houcke van Applied Research Center Technology Water Environment (ARC TWE).
Jasper van Houcke is een van de schrijvers van de visie die in februari tijdens de succesvolle eerste editie van het HZ Discovery Café is gepresenteerd. Het document is gemaakt naar aanleiding van de visitaties van ARC TWE (in 2022) en ARC Vitality (in 2023), waarvan Olaf Timmermans leading lector is. “Een van de aanbevelingen van beide visitatiecommissies was dat we onderling nog meer moeten samenwerken”, legt adviseur onderzoek Kees Bal van de Dienst Onderwijs Onderzoek Kwaliteit (DOOK) uit. De commissie onderzoek, waarin Bal, Van Houcke en Timmermans samen met onderzoeksmanagers Han van de Sandt (ARC TWE) en Margot Tempelman (ARC Vitality) en Chaima Benkaddour zitten, is daarvan een concreet voorbeeld.
De visie, die de commissie vervolgens heeft gemaakt, ook. “We hebben veel sessies samen gehad en veel gesprekken gevoerd met bestuurders en directie, onderzoekers en andere belanghebbenden”, zegt Van de Sandt.
Enorme groei
Volgens hem is het goed dat er nu een visie mét een uitvoeringsagenda ligt. “We waren in 2000 een van de eerste hogescholen met een lector. Sindsdien is het praktijkgericht onderzoek enorm gegroeid. We hebben nu zeventien onderzoeksgroepen. Daaromheen moet je veel organiseren om het onderzoek en de onderzoekers verder te professionaliseren en meer zichtbaar te maken. Ook is het belangrijk dat de HZ-organisatie een aantal processen aanscherpt, zodat de waarde van praktijkgericht onderzoek voor de regio en het onderwijs maximaal wordt benut. Met deze visie kunnen we op dat vlak grote stappen zetten.”
Aan de thema’s wordt de komende jaren niet gemorreld. De HZ focust zich op de onderwerpen water, energie en vitaliteit. Het zijn thema’s die passen bij het DNA van Zeeland en waarop de HZ zich de laatste jaren heeft geprofileerd als kennispartner. “We willen ons richten op inhoudelijke kwaliteit”, aldus Van Houcke. “Tijdens de periode dat we hard zijn gegroeid waren we misschien iets te veel bezig met het binnenhalen van projecten. We zetten nu een stap vooruit door de nadruk meer te leggen op kwaliteit, op de resultaten en wat we daarmee kunnen in de regio. Impact maken. Daar draait het om.”
Zeeland is omringd door water. Klimaatverandering heeft grote gevolgen voor de provincie en omliggende gebieden, met name op het gebied van waterveiligheid en de beschikbaarheid van water in de juiste kwaliteit en kwantiteit. Daarom zijn klimaatadaptatie en -mitigatie centrale onderwerpen voor het praktijkgericht onderzoek van de HZ.
Een duurzame energietransitie is van vitaal belang voor de Zuidwestelijke Delta, gezien het hoge energieverbruik. De ligging aan de Noordzee en de Ooster- en Westerschelde biedt echter veel kansen. De HZ speelt hierop in. Ze streeft hierbij naar een betaalbare en sociale aanpak. De HZ wil de komende jaren het thema energie laten groeien door meer structurele financiering en via externe fondsen.
Hoe houd je de brede welvaart in een ruraal kustgebied zoals Zeeland op niveau, zodat het een duurzame, dynamische delta blijft? Dit is de focus van het thema vitaliteit. In een duurzame, dynamische delta floreren personen en organisaties (vaak in onderlinge samenhang) op het gebied van natuur, recreatie, de gebouwde omgeving, voorzieningen, werk, ondernemerschap, onderwijs, gezondheid en zorg.
‘De HZ is een gewaardeerd instituut op het gebied van water, energie en vitaliteit. In het instellingsplan staat het doel om deze positie te behouden en verstevigen. Dat is het uitgangspunt van deze visie’, is in één van de eerste hoofdstukken te lezen. Volgens Timmermans is dat een ambitieuze doelstelling. “Als kleine hogeschool lukt het ons veel onderzoek uit te voeren in en voor de regio. Hiervoor moeten we alle zeilen bijzetten. Met de vorming van de ARC’s hebben we daarvoor op organisatorisch vlak stappen gezet. Tegelijkertijd is er daardoor meer inhoudelijke afstemming tussen de lectoraten en kenniscentra gekomen. Het zijn allemaal stappen in de transformatie van een hogeschool naar een kennisinstelling. We hebben alle energie nodig om zaken intern nog verder te verstevigen en extern alle banden met onze partners op een goede manier te onderhouden.”
Het vijftal benadrukt het belang van de transitie van een onderwijsinstelling naar een kennisinstellingen en geeft daarvoor meerdere handvatten in de visie en uitvoeringsagenda. Timmermans hoopt dat de transitie over een jaar of tien voor een groot deel is volbracht. “Dan hoop ik dat we echt een kennisinstelling zijn, waar het onderzoek evenredig is aan het onderwijs qua grootte en dat de twee onderdelen nog beter samenwerken dan nu al het geval is. De twee hebben elkaar echt nodig.”
Lees de HZ Onderzoeksvisie hier