Hoe houd je de Zuidwestelijke Delta veilig, klimaatbestendig, ecologisch gezond en economisch welvarend als de zeespiegelstijging na 2050 versnelt? Dat is de vraag waar het in het onderzoek Delta Wealth om draait. Een consortium onder leiding van HZ University of Applied Sciences gaat in dit onderzoek voor de komende 50 tot 100 jaar meerdere deltaplannen uitdenken, doorrekenen en vergelijken.
De klimaatverandering zet het huidige watersysteem onder druk. In recente rapporten van het IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change) staat dat bij hoge uitstootscenario’s de zeespiegel aan het einde van deze eeuw met ruim een meter kan zijn gestegen. In combinatie met toenemende perioden van droogte nemen verzilting en zoetwatertekorten toe. Hoe kunnen we het watersysteem tijdig aanpassen? Kunnen we de delta openhouden en zo ja, hoe lang? Welke consequentie heeft afsluiten? Of moeten we de vlucht naar voren nemen en een nieuwe kustlijn in zee aanleggen?
Op korte termijn kunnen we bepaalde uitdagingen opvangen door bestaande systemen aan te passen, maar voor de lange termijn is een transformatie nodig. Het watersysteem en landschappen moeten als het ware worden herontwikkeld om de veranderingen op te vangen, zodat deze robuuster en veerkrachtiger worden. Hiervoor zijn innovatieve oplossingen nodig, zeker in een uniek kustlandschap als de Zuidwestelijke Delta waar meerdere (schier)eilanden zijn verbonden door dammen en stormvloedkeringen. “De maatregelen die nodig zijn om de delta te transformeren zijn ingrijpend om te implementeren. Met dit onderzoek kijken we ver vooruit”, zegt lector Teun Terpstra van de onderzoeksgroep Resilient Deltas van de HZ. “Een stijging van een meter of meer zou betekenen dat we een flinke hoeveelheid maatregelen moeten nemen. En deze hangen allemaal met elkaar samen.”
Draagvlak
In Delta Wealth gaat een leergemeenschap met onderzoekers, overheden en maatschappelijke partners mogelijke deltaplannen ontwikkelen, die vervolgens in het onderzoek worden uitgewerkt en besproken. De leergemeenschap staat onder leiding van het Gebiedsoverleg Zuidwestelijke Delta. Dit orgaan omarmt dit onderzoek. Ze wil de eerste delta ter wereld worden die heeft bedacht, uitgewerkt en in gang gezet wat er nodig is om in 2050 voorbereid te zijn op de gevolgen van klimaatverandering. Een veilige, klimaatbestendige, ecologisch veerkrachtige en economisch vitale delta is en blijft het hoofddoel.
Door samen te werken is er voldoende aandacht voor beleidsmatige, juridische, economische, ethische en maatschappelijke aspecten in alle deelplannen. Uiteindelijk leidt dit tot een breed draagvlak. Het consortium van Delta Wealth staat onder leiding van lector Teun Terpstra van de HZ. Naast de HZ maken universiteiten zoals TU Delft, Wageningen University & Research en Universiteit Utrecht, onderzoeksinstituten als het NIOZ en Deltares, adviesbureaus, belangenorganisaties, ontwerpers, bedrijven en aannemers er deel van uit.
Delta Wealth heeft ruim 1,8 miljoen euro subsidie ontvangen van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). Het onderzoek gaat in het najaar 2023 van start.