Hoe houd je Zeeland en de Zuidwestelijke Delta veilig, klimaatbestendig, ecologisch gezond en economisch welvarend als de zeespiegelstijging na 2050 versnelt? Dat is de centrale vraag in Delta Wealth.
Een breed consortium onder leiding van HZ University of Applied Sciences ontwikkelt in dit onderzoeksproject meerdere plannen voor de delta, vergelijkt deze met andere en rekent ze door. De plannen schetsen een toekomstperspectief om in 2050 voorbereid te zijn op een sneller stijgende zeespiegel voor de komende 50 tot 100 jaar.
Klimaatverandering heeft grote gevolgen voor de Zuidwestelijke Delta. In rapporten van het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) staat dat bij hoge uitstootscenario’s de zeespiegel eind deze eeuw ruim een meter hoger kan zijn dan nu, zelfs twee meter als de ijskappen op Antarctica sneller smelten. Kunnen we bij dat soort scenario’s de delta openhouden en zo ja, hoe lang?
Een transformatie is onvermijdelijk
Als we de doelen uit het klimaatakkoord van Parijs niet halen, zijn forse ingrepen in de hoogwaterbescherming nodig. Op lange termijn is een transformatie van het watersysteem in de Zuidwestelijke Delta dan onvermijdelijk. Er zijn innovatieve oplossingen nodig om het systeem en achterliggende polderlandschappen aan te passen, zodat het gebied, robuuster en veerkrachtiger wordt. “Met dit onderzoek kijken we ver vooruit”, zegt lector Teun Terpstra van HZ-onderzoeksgroep Resilient Deltas “Als we zien aankomen dat de zeespiegel een meter of meer stijgt moeten we veel maatregelen nemen, die allemaal met elkaar samenhangen.”
De partners in Delta Wealth onderzoeken in een learning community welke maatregelen nodig zijn en ontwikkelen plannen, vergelijken deze met andere en rekenen ze door. Het Gebiedsoverleg Zuidwestelijke Delta is nauw betrokken. Het samenwerkingsverband is enthousiast over Delta Wealth en neemt de ontwikkelde kennis mee in de voorkeursstrategie Zuidwestelijke Delta die in 2026 wordt herijkt. “We staan voor belangrijke keuzes door de uitdagingen vanwege klimaatverandering. Onderzoek draagt in belangrijke mate bij aan de richting daarvan”, zegt Paul de Beer, manager programma Zuidwestelijke Delta. Hij is voorzitter van de learning community.
Drie inrichtingsvarianten
In Delta Wealth worden drie toekomstige inrichtingsvarianten onderzocht: een open delta (zoals nu), een gesloten delta (verdere afsluiting) en een zeewaartse delta (een nieuwe kustlijn in zee). In elke strategie is het vertrekpunt een veilige, gezonde en welvarende Zuidwestelijke Delta. Vanaf hier zoeken de partners naar een balans tussen hoogwaterbescherming, verzilting, zoetwaterbeschikbaarheid en perspectieven voor een gezonde ecologie en welvarende economie. Elke strategie wordt ontwikkeld met maatschappelijke partners. Bovendien wordt het draagvlak onder inwoners onderzocht. Het publiek kan meedenken tijdens bijeenkomsten.
Naast de HZ maken TU Delft, Universiteit Utrecht, NIOZ, Wageningen University & Research, Deltares, Gebiedsoverleg Zuidwestelijke Delta en meerdere overheden, adviesbureaus, belangenorganisaties, ontwerpers, bedrijven en aannemers deel uit van het consortium. Delta Wealth krijgt een bijdrage van ruim 1,8 miljoen euro van de NWO. Overheden en het bedrijfsleven dragen samen twee ton bij.